W czwartek 23 maja 2024 r. w sali nr 20 Starostwa Powiatowego w Iławie odbyła się Konferencja Organizacji Pozarządowych Powiatu Iławskiego, która podzielona była na dwie części: sprawozdawczą oraz informacyjną. Uczestniczyli w niej przedstawiciele ponad 40 organizacji pozarządowych i jednostek samorządu terytorialnego z Powiatu Iławskiego.
Konferencję poprowadziła Maria Jaworska – Dyrektor Wydziału Organizacyjnego Spraw Obywatelskich, Zdrowia i Bezpieczeństwa Starostwa Powiatowego w Iławie, natomiast uroczystego otwarcia i przywitania gości dokonał Jarosław Piechotka, Członek Zarządu Powiatu Iławskiego.
W Konferencji uczestniczyło ponad 40 przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz jednostek samorządu terytorialnego z terenu powiatu iławskiego. W części sprawozdawczej dyrektor Maria Jaworska przedstawiła sprawozdanie z realizacji „Programu Współpracy Powiatu Iławskiego z organizacjami pozarządowymi i podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na rok 2023”, natomiast Wojciech Jankowski jako przewodniczący Rady Organizacji Pozarządowych Powiatu Iławskiego omówił sprawozdanie z działalności Rady Organizacji Pozarządowych Powiatu Iławskiego za rok 2023. Następnie Wojciech Jankowski z Elbląskiego, który reprezentował także Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Pozarządowych, przedstawił ofertę „Centrum Organizacji Pozarządowych” w roku 2024, funkcjonującego w ramach zadania publicznego, pn. „Działania wspomagające technicznie, szkoleniowo, informacyjnie organizacje pozarządowe oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie” oraz omówił założenia konkursu grantowego dla młodych Warmińsko-Mazurskiego Funduszu Inicjatyw Młodzieżowych.
Zapraszamy osoby w wieku 15-29 lat do udziału w pierwszym konkursie grantowym w ramach „Warmińsko-Mazurskiego Funduszu Inicjatyw Młodzieżowych”, w którym można uzyskać do 10 tysięcy złotych na realizację inicjatyw aktywizujących młodych ludzi.
Wniosek o grant mogą złożyć co najmniej 3 osoby działające w młodzieżowej radzie gminy/powiatu, sejmiku młodzieżowym, samorządzie uczniowskim szkoły ponadpodstawowej lub w organizacji młodzieżowej przy uczelni wyższej. Warunkiem jest nawiązanie współpracy z organizacją pozarządową lub podmiotem wymienionym w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Dofinansowanie będą mogły uzyskać wnioski zakładające aktywne zaangażowanie młodych ludzi w rozwiązywanie problemów oraz zaspokajanie potrzeb ich środowiska. Preferowane będą działania służące podnoszeniu kompetencji członków organizacji młodzieżowych i ich opiekunów, a także projekty rozwijające wolontariat.
Nabór wniosków o granty potrwa od 13 do 31 maja 2024 r.
Szczegółowe informacje zawarte są w ogłoszeniu konkursowym:
Europejski Dzień Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych
Jest on poświęcony promowaniu równych praw oraz walki z dyskryminacją osób z niepełnosprawnościami w Europie. Podkreśla potrzebę zapewnienia pełnej integracji społecznej oraz równych szans. W tym dniu organizowane są różnego rodzaju wydarzenia, seminaria, konferencje, akcje społeczne, aby zwrócić uwagę społeczeństwa na problemy, z jakimi borykają się osoby z niepełnosprawnościami oraz na konieczność eliminacji wszelkich form dyskryminacji.
Celem obchodów Europejskiego Dnia Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych jest budowanie świadomości społecznej, zmiana postaw oraz propagowanie równego traktowania i akceptacji różnorodności. Warto również podkreślić konieczność podejmowania działań na rzecz dostępności do miejsc publicznych, edukacji, pracy i innych dziedzin życia społecznego dla wszystkich obywateli, niezależnie od ich zdolności czy niepełnosprawności.
Obchody Dnia Godności Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną w Iławie
Po przywitaniu gości i otwarciu konferencji jako pierwszy został poruszony temat self-adwokatów, o których napiszę oddzielny felieton. W WTZ w Iławie ich rolę pełnią Patryk Łyziński oraz Jakub Ługiewicz, którzy wraz z psycholożką Magdaleną Wróblewską poprowadzili to wspaniałe wydarzenie, jakiego w naszym mieście jeszcze nie było.
Został zaprezentowany świetny film na temat self-adokatury, przygotowany podczas zajęć dla self-adwokatów, zrealizowanych na przełomie marca i kwietnia 2024 roku w ramach projektu „Akademia samodzielności” współfinansowanego ze środków PFRON. Jest on dostępny pod tym linkiem.
Nie ukrywam, że poruszane podczas konferencji tematy – choć skupione głównie wokół problemów i potrzeb osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi, których absolutnie nie podważam i sądzę, że powinny one „głośno wybrzmiewać” – są mi bardzo bliskie, czemu dałem wyraz w opublikowanych dotychczas felietonach. O jednym z takich tematów napiszę właśnie teraz.
Wspieranie podejmowanie decyzji zamiast ubezwłasnowolnienia
Decyzyjność, która wynika z naszej podmiotowości, jest jednym z moich ulubionych tematów, który poruszyłem w książce „Niezależne życie jest w Twoich rękach”, jak też w wielu innych publikacjach – chociażby w felietonie „Jakie rozwiązania gwarantują osobom z niepełnosprawnościami niezależne życie?” z maja 2023 roku. Dlatego też – uzurpując sobie prawo do całkowicie subiektywnego spojrzenia – ogromną przyjemność sprawiło mi wysłuchanie prelekcji Moniki Zimy-Parjaszewskiej, doktor nauk prawnych, prezeski Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną, a prywatnie mamy osoby, która właśnie z takim rodzajem niepełnosprawności żyje. Z panią doktor łączyliśmy się online, gdyż – pomimo wcześniejszych planów zawitania w Iławie – musiała się udać ona służbowo do Szkocji. Nic to jednak nie ujęło ogromnej wiedzy i doświadczeniu, którymi ta wspaniała prelegentka zechciała się z nami podzielić.
Tematem wystąpienia dr Zimy-Parjaszewskiej było „Ubezwłasnowolnienie vs. wspierane podejmowanie decyzji”. Doskonale pokazała ona, jak złym i skrajnie archaicznym rozwiązaniem jest instytucja ubezwłasnowolnienia osób z niepełnosprawnością intelektualną. Nikogo nie uprawnia ona do przedmiotowego traktowania ludzi. Wszyscy jesteśmy podmiotowi i powinniśmy mieć prawo do decydowania o sobie – bez względu na rodzaj i stopień niepełnosprawności, z którą żyjemy.
Fakt ten trudno jest zaakceptować naszym bliskim – zwłaszcza rodzicom, którzy poświęcają nam wiele wysiłku, trudu, najczęściej całe swoje życie. Są oni nadopiekuńczy. Nadopiekuńczość ta z kolei drastycznie zmniejsza, a niekiedy wręcz przekreśla, szansę na samodzielne i niezależne życie. Niejednokrotnie prowadzi to do katastrofy, co w bardzo wyrazisty sposób zostało zaprezentowane w (dla wielu zapewne bardzo kontrowersyjnej) animacji „Pępowina” – znajdziecie ją na kanale Świadomość Związków w serwisie YouTube.
Ubezwłasnowolnienie jest dzisiaj bardzo złym rozwiązaniem, od którego powinno się odejść. W opracowaniu „Ubezwłasnowolnienie w świetle Konstytucji RP oraz Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami”, wydanym przez Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego, Monika Zima-Parjaszewska stwierdza następująco: „przesłanką ubezwłasnowolnienia nie może być wygoda urzędników, sprawy ekonomiczne, czy nieumiejętność porozumienia się z daną osobą, szczególnie jeśli istnieją inne, łagodniejsze formy wsparcia”. Najważniejszą przesłanką – według Sądu Najwyższego – musi być zawsze pomoc osobom z niepełnosprawnością intelektualną lub/i zaburzeniami psychicznymi w załatwianiu jej spraw osobistych bądź majątkowych. Nie może ono zatem realizować interesu danej instytucji czy osoby, która o nie wnioskuje względem drugiego człowieka. Nie powinno się go stosować w celu zabezpieczenia innych osób przed pieniactwem lub też naprzykrzaniem się.
Dalej autorka ww. opracowania zadaje niesłychanie istotne pytanie: „czy jako ograniczenie wolności i praw człowieka ubezwłasnowolnienie jest instytucją konieczną w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób?”.
Monika Zima-Parjaszewska zauważa, iż należy przede wszystkim określić, które z praw i wolności są ograniczane przez ubezwłasnowolnienie. Uniemożliwia ono bowiem danej osobie z niepełnosprawnością intelektualną swobodne podejmowanie aktów woli i wyboru. Całkowita lub częściowa forma ubezwłasnowolnienia, która dotyczy osoby z niepełnosprawnością intelektualną, ogranicza jej wolność oraz prawo do prywatności, jeżeli chodzi o autonomiczne podejmowanie decyzji.
W wyniku ubezwłasnowolnienia człowiekowi jest odbierana zdolność do czynności prawnych, co z kolei nie pozwala na korzystanie z przyznanego mu prawa do decydowania o swoim życiu osobistym, uniemożliwia rozwój własnej osobowości, a także korzystanie z szerokiego katalogu praw i wolności człowieka. Trzeba w związku z tym przede wszystkim ocenić, na ile instytucja ta jest dzisiaj przydatna – na ile chroni ona godność osoby, jej podmiotowość, autonomię czy swobodę postępowania zgodnie z własną wolą. Z całą pewnością nie gwarantuje ona osobie z niepełnosprawnością intelektualną jakichkolwiek szans na stworzenie warunków do rozwoju osobowości w otaczającym ją środowisku i na miarę jej możliwości.
Na ten temat mógłbym pisać jeszcze bardzo dużo. Lepiej jednak będzie, jeżeli raz jeszcze odeślę Was do opracowania, którego autorką jest Monika Zima-Parjaszewska.
Podczas konferencji „Żyć godnie”, zorganizowanej przez Warsztaty Terapii Zajęciowej – Koło PSONI w Iławie oraz Iławskie Centrum Kultury, nie zabrakło też oczywiście wielu innych arcyważnych i interesujących tematów.
Co jeszcze działo się podczas iławskiej konferencji „Żyć godnie”?
Jolanta Rynkowska, dyrektorka Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Iławie, zaprezentowała diagnozę systemu wsparcia osób z niepełnosprawnościami w naszym Powiecie. Z kolei Jacek Kielin, psycholog, terapeuta oraz autor książek, wygłosił interesującą prelekcję, która była zatytułowana: „Podmiotowość osób z niepełnosprawnością intelektualną”. Zapadła mi tutaj szczególnie w pamięci opowieść o wycieczce polskich rodziców osób z niepełnosprawnością intelektualną do Danii. Tamtejszy system mieszkań wspomaganych zapewnia dorosłym osobom prawdziwie niezależne życie – o co bardzo dbają ich rodzice, którzy swoją postawą i działaniem gwarantują im stuprocentową podmiotowość.
Zaimponowało mi także wystąpienie Piotra Kubarewicza, dyrektora Biura Obsługi Placówek oraz kierownika Zakładu Aktywności Zawodowej, które prowadzi Koło PSONI w Biskupcu. Dotyczyło ono dobrych praktyk – czyli kluczowych elementów systemu wsparcia osób z niepełnosprawnością intelektualną. Przyznam szczerze, że szczególnie ujęły mnie takie inicjatywy, jak „Centrum Kręgów Wsparcia”, „Mieszkanie Chronione”, „Środowiskowy Dom Samopomocy”, „Obiekt Rehabilitacyjno-Mieszkalny” czy chociażby „Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnościami” i „Opieka wytchnieniowa”. Uważam, że takie aktywności można stawiać jako wzór działań na rzecz osób z niepełnosprawnością – nie tylko intelektualną.
Serdecznie gratuluję organizatorom konferencji „Żyć godnie” tak interesującego i dobrze przeprowadzonego przedsięwzięcia. Sądzę, iż pozostałe organizacje, które działają na rzecz osób z niepełnosprawnościami na terenie Powiatu Iławskiego, mogłyby śmiało podążyć tym śladem – zwłaszcza jeśli chodzi o obszar niezależnego i godnego życia. Być może udałoby się zorganizować w przyszłości wspólne wydarzenie, adresowane do szerszego audytorium. Ciekawi mnie, co o tym sądzicie. Jak zwykle, czekam na Wasze maile.
Wojciech Kaniuka, wojciech.kaniuka@powiat-ilawski.pl
22 maja w Iławie odbędą się „Targi pracy sezonowej”. Wydarzenie organizuje Powiatowy Urząd Pracy w Iławie.
Po sukcesie „Mundurowych targów pracy”, które odbyły się 24 kwietnia, Powiatowy Urząd Pracy w Iławie zaprosił tym razem do współpracy lokalne hotele i restauracje. Udział w targach zapowiedzieli już między innymi tacy pracodawcy jakGrand Hotel Tiffi, Stary Tartak, Leśna, Pod Omegą. Wiadomo, że podczas wydarzenia poszukiwać będą osób zainteresowanych pracą na stanowiskach: kucharz, pomoc kuchenna, kelner i barman.
„Targi pracy sezonowej”, które organizuje Powiatowy Urząd Pracy w Iławie, to dla osób poszukujących pracy szansa na bezpośredni kontakt z pracodawcą i nawiązanie wartościowych kontaktów zawodowych. To też okazja do rozmów i zweryfikowania wzajemnych wymagań i oczekiwań. Do udziału w wydarzeniu zaproszeni są wszyscy mieszkańcy powiatu iławskiego, w tym absolwenci szkół, studenci oraz osoby młode, które dopiero wchodzą na rynek pracy i są zainteresowane pracą krótkoterminową i sezonową.
„Targi pracy sezonowej” odbędą się w środę 22 maja w Powiatowym Urzędzie Pracy w Iławie przy ulicy 1 Maja 8B.
Stoiska pracodawców znajdować się będą na sali obsługi klienta, przy Punkcie doradztwa dla młodzieży.
Wydarzenie odbywać się będzie w godzinach od 10:00 do 13:00.
Pracodawcy, którzy nie zgłosili się do udziału w targach, a chcieliby zaprezentować swoje oferty pracy, mogą to zrobić za pośrednictwem pracowników urzędu. W tym celu należy skontaktować się z Marcinem Kalbarczykiem pod nr tel. 89 644 32 03 lub drogą mailową na adres: m.kalbarczyk@pup.ilawa.pl.
Problem starzenia się społeczeństwa jest sporym wyzwaniem dla władzy – centralnej i samorządowej. Z informacji znalezionych w analizie statystycznej GUS „Sytuacja osób starszych w Polsce w 2022 r.”, która ukazała się w roku 2023, wynika, że na koniec analizowanego okresu 9,8 miliona ludzi w naszym kraju to osoby w wieku 60 lat i więcej. We wspomnianym opracowaniu możemy przeczytać, że od 2006 r. obserwujemy stały wzrost udziału osób starszych w populacji Polski, który w 2022 r. ukształtował się na poziomie 25,9 proc.
Według danych z 31 grudnia 2022 r. w województwie warmińsko-mazurskim żyło 353,7 tys. osób, które ukończyły sześćdziesiąty rok życia. Pokazuje to nam, iż bez wątpienia potrzebne są odpowiednie działania na rzecz tej grupy społecznej, do której bez wątpienia wszyscy z czasem będziemy należeć. I tak, jak ma to miejsce w przypadku osób z niepełnosprawnościami, należy odejść od wizerunku seniora jako osoby, która nie wchodzi już w żadne interakcje społeczne, nie podejmuje żadnych aktywności społecznych i którą należy się wyłącznie opiekować. Osoby w tzw. „jesieni życia” – wbrew pozorom i powszechnym stereotypom – chcą i mogą być bardzo aktywne. Bardzo skutecznie i w ciekawy sposób potrafią wspierać samych siebie, jak również resztę społeczności lokalnej.
Aby jednak było to możliwe, muszą oni otrzymywać odpowiednie wsparcie ze strony państwa, ale także samorządu terytorialnego – na szczeblu gminnym, powiatowym oraz wojewódzkim. Dlatego też rozpoczynam nowy cykl felietonów, który będzie poświęcony problemom, wyzwaniom, ale przede wszystkim potrzebom, jakie mają osoby w starszym wieku. Chciałbym poruszyć takie tematy, jak: karta seniora, komunikacja miejska, profilaktyka, kultura, rekreacja etc.
Zacznijmy zatem może od przeanalizowania tego, czym jest karta seniora, jakie daje uprawnienia i jak ją można uzyskać. Nie wiem, jak Wy, ale ja myślę, że możemy zaczynać. 😊
Czym jest Ogólnopolska Karta Seniora?
Ogólnopolska Karta Seniora to inicjatywa, która ma na celu zapewnienie seniorom dodatkowych korzyści i ulg w różnych dziedzinach życia, takich jak transport, kultura, zdrowie czy usługi. Jest to dokument, który umożliwia korzystanie z różnych zniżek i promocji oferowanych przez instytucje publiczne, prywatne firmy oraz organizacje partnerskie.
Może ona uprawniać do zniżek na bilety komunikacji miejskiej, wstępy do muzeów, teatrów, kina, a także na zakupy w sklepach czy usługi medyczne. Warunki uzyskania Karty Seniora oraz korzyści z niej wynikające mogą się różnić w zależności od regionu i instytucji wydającej.
Ważne jest sprawdzenie aktualnych przepisów i warunków w instytucji odpowiedzialnej za wydawanie Karty Seniora oraz monitorowanie dostępnych promocji i ulg, ponieważ oferta może ulegać zmianom.
Co ma do zaoferowania Warmińsko-Mazurska Karta Seniora?
Warmińsko-Mazurska Karta Seniora to regionalna inicjatywa skierowana do osób starszych zamieszkujących nasz region. Jest to dokument, który umożliwia seniorom korzystanie w nim z różnych ulg i zniżek.
Karta Seniora, która obowiązuje w województwie warmińsko-mazurskim może uprawniać do zniżek na przejazdy komunikacją publiczną, bilety do miejscowych atrakcji turystycznych, kina, teatry, muzea oraz na zakupy w wybranych sklepach i restauracjach. Dodatkowo może także umożliwiać korzystanie z różnych programów promocyjnych i aktywności społeczno-kulturalnych skierowanych specjalnie do osób starszych.
Warunki uzyskania Warmińsko-Mazurskiej Karty Seniora oraz korzyści z niej wynikające mogą się różnić w zależności od określonych przez lokalne władze i instytucje odpowiedzialne za program. Osoby zainteresowane mogą uzyskać szczegółowe informacje na temat tej karty w lokalnych urzędach, domach kultury lub placówkach działających na rzecz seniorów w regionie Warmii i Mazur.
Piszę tutaj o projekcie, który jest jednym z działań wpisujących się w Program „Polityka Senioralna Województwa Warmińsko-Mazurskiego Na Lata 2021 – 2027”. Jednym z warunków jego wdrażania jest współpraca z organizacjami pozarządowymi (szczególnie tymi, które zrzeszają starsze osoby), instytucjami publicznymi, przedsiębiorcami oraz innymi jednostkami samorządu terytorialnego. Nadrzędnym celem Programu jest wsparcie aktywizacji seniorów – przede wszystkim zamieszkujących województwo warmińsko-mazurskie, w różnych obszarach życia, poprzez stworzenie i upowszechnienie katalogu oferowanych im przez różne podmioty – na atrakcyjnych zasadach usług i produktów. Wdrażanie projektu koordynuje Biuro Dialogu Społecznego i Pożytku Publicznego Urzędu Marszałkowskiego w Olsztynie.
Jak funkcjonuje Karta Seniora w Iławie?
W Iławie można uzyskać zarówno Ogólnopolską Kartę Seniora, jak i Warmińsko-Mazurską Kartę Seniora. Pozwala ona na korzystanie z systemu zniżek, które są korzystne dla osób starszych, w takich jednostkach kulturalnych, jak kina, teatry, muzea czy filharmonie. Może ona zostać wykorzystana także w parkach krajobrazowych, ośrodkach rekreacyjnych, klubach sportowych, hotelach i restauracjach. Warto pamiętać, że Karta Seniora pozwala również na zrobienie tańszych badań diagnostycznych oraz zakupów.
Karta ma ułatwić seniorom dostęp do szeregu produktów i usług, które są skierowane do tej grupy społecznej. Ważne, aby lokalne przedsiębiorstwa chciały uczestniczyć na zasadzie partnerstwa w Programie Karta Seniora. Ma to zapewnić iławskim seniorom możliwość korzystania z szerokiego wachlarza produktów i usług.
W jaki sposób można otrzymać iławską Kartę Seniora?
Miasto Iława do tej pory wydało ponad 1 500 Ogólnopolskich Kart Seniora oraz współpracowało przy wydaniu ponad 1 000 Warmińsko-Mazurskich Kart Seniora. W programie mogą uczestniczyć mieszkanki i mieszkańcy Iławy, którzy mają 60 lat i więcej.
Aby to było możliwe, należy złożyć wniosek do Urzędu Miasta Iławy – w pokoju 110. Można to zrobić od poniedziałku do piątku w godzinach: 8:00 – 14:00. Więcej informacji udziela Monika Kowalska-Kastrau, Pełnomocnik Burmistrza ds. Osób Starszych i Niepełnosprawnych, która jest dostępna pod numerem telefonu: 89 649 01 89 i/lub adresem e-mail: mkowalska.kastrau@umilawa.pl. Pod tym linkiem można znaleźć i pobrać wnioski o wydanie Ogólnopolskiej Karty Seniora oraz Warmińsko-Mazurskiej Karty Seniora.
Gdzie można uzyskać zniżki dzięki iławskiej Karcie Seniora?
Wszelkie informacje znajdują się na stronach internetowych poszczególnych samorządów wchodzących w skład Powiatu Iławskiego. Jeśli nie ma informacji na stronach należy skontaktować się z danym urzędem. W stolicy Powiatu Iławskiego, w mieście Iława można znaleźć informacje na stronie:
Może się ona różnić w zależności od wielu czynników, takich jak dostępność korzyści i zniżek oferowanych przez kartę, jej rozpoznawalność w społeczności lokalnej oraz świadomość osób starszych na temat istnienia takiego programu.
W krajach, gdzie programy kart seniora są dobrze promowane i oferują atrakcyjne korzyści, takie karty mogą cieszyć się dużą popularnością. Osoby starsze chętnie korzystają z możliwości uzyskania zniżek i ulg, zwłaszcza w takich dziedzinach, jak: transport publiczny, opieka zdrowotna, kultura i rekreacja.
Jednakże popularność Karty Seniora może być również ograniczona przez czynniki takie, jak brak świadomości społecznej na temat programu, trudności w uzyskaniu karty czy też niewystarczająco atrakcyjne oferty zniżek.
W przypadku konkretnych kart seniora, takich jak Warmińsko-Mazurska Karta Seniora czy Karta Seniora wydawana w Iławie, popularność będzie zależeć od tego, jakie konkretnie korzyści oferuje i jak skutecznie jest promowana wśród osób starszych w danym regionie. Na przykładzie naszego miasta widzimy, że mogą być one całkiem spore.
Pomocne może być również aktywne zaangażowanie lokalnych władz i instytucji w promocję programu oraz jego ciągłe ulepszanie, aby lepiej odpowiadał na potrzeby seniorów.
A jakie są Wasze oczekiwania wobec Karty Seniora – na Warmii i Mazurach, w Iławie, ale także w każdym innym mieście czy regionie Polski? Które zniżki są dla Was atrakcyjne, a jakich byście oczekiwali? Czekam na Wasze maile. 😊
Wojciech Kaniuka, wojciech.kaniuka@powiat-ilawski.pl
