Wyjątkowa licytacja na rzecz WOŚP. Na wernisaż wystawy pt. Wolność, zapraszamy w piątek 17 stycznia, do Portu Iława

Wyjątkowa licytacja na rzecz WOŚP. Na wernisaż wystawy pt. Wolność, zapraszamy w piątek 17 stycznia, do Portu Iława

Serdecznie zapraszamy do wzięcia udziału w wyjątkowej, charytatywnej licytacji na rzecz Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Do wylicytowania będą wybrane dzieła artystów biorących udział w projektach organizowanych przez olsztyńską Służbę Więzienną pn.: „Drużyna Kopernika” i „Drużyna Kanta” oraz prace plastyczne osadzonych. Powiat Iławski jest współorganizatorem licytacji.



W piątek 17 stycznia, o godz. 17:00, w Porcie Śródlądowym w Iławie, odbędzie się wernisaż wystawy pt. Wolność, który otworzy drogę do późniejszej licytacji wybranych przez Państwa prac. Do samej licytacji dojdzie natomiast w piątek 24 stycznia, także o godz. 17:00. Szczegóły znajdują się na plakacie.

Dołączcie do nas w Porcie Iława! Celem 33. Finału WOŚP jest wsparcie dziecięcej onkologii i hematologii. To wyjątkowy dzień, w którym możemy razem zrobić coś naprawdę wielkiego! Dzięki zebranym środkom Fundacja WOŚP będzie mogła kupić najnowszy sprzęt do leczenia i diagnostyki nowotworów i innych ciężkich chorób hematologicznych u dzieci. Będzie nam niezmiernie miło, jeśli zechcą Państwo wesprzeć tę inicjatywę razem z Nami. Cel akcji jest niezwykle szczytny!

 Obrazy będą  dostępne dla oglądających w dniach 17-24 stycznia 2025 r. w Porcie Śródlądowym w Iławie przy ul. Chodkiewicza 5, w godzinach 8:00-15:00.

 Zapraszamy do oglądania i licytowania. Gramy na zdrowie!

Plakat WOSP


Testament audiowizualny – czy to dobre rozwiązanie?

Testament audiowizualny – czy to dobre rozwiązanie?

Fot. Shutterstock


W Ministerstwie Sprawiedliwości dokonywane są prace nad nowelizacją Kodeksu Cywilnego. Jedną z proponowanych zmian jest wprowadzenie nowego rodzaju testamentu ustnego  – audiowizualnego. Jego utrwalenie miałoby się odbywać za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk.



Można by pomyśleć że w dobie XXI wieku, gdzie większość społeczności korzysta ze smartfonów, rozwiązanie „smart testamentu” powinno być wprowadzone i rozpowszechnione. Natomiast praktycy prawni są negatywnie  nastawieni do tego nowoczesnego rozwiązania. Przyczyną jest możliwość fałszowania wideo testamentów za pomocą sztucznej inteligencji, co skutkowałoby podszywaniem się za testatora. Wzmogłoby to również poszukiwania dobrych w swoim zakresie biegłych z zakresu rozpoznawania deepfake-ów.

Przesłankami spełniającymi uznanie przez sąd spadku testamentu audiowizualnego miałby być ciężki wypadek, a w nim poszkodowany u którego istnieje obawa rychłej śmierci. Krótki okres czasu na przedstawienie ostatniej woli i brak świadków dookoła, niemożność spisania testamentu czyli dochowania zwykłej formy testamentu jest niemożliwa lub utrudniona, to podstawa dzięki której zaakceptowano by sporządzenie wideo testamentu za pomocą np. smartfona. Uznawany przez projektantów za testament ostatniej szansy,  przy zapewnieniu autentyczności osoby dokonującej przedstawienia ostatniej woli, oraz prawdziwości treści testamentu.

Tu powstają już pogłoski niepewności wśród grona sędziów, którzy wraz z biegłymi sądowymi z zakresu rozpoznawania deepfake-ów, będą musieli ocenić prawdziwość audiowizualnego testamentu. W czasach nowych technologii nie jest ciężko się podszyć za drugą osobę. Kolejnym pytaniem jest możliwość wybadania u pacjenta stanu jego świadomości, co będzie już niemożliwe. Uzasadnienie nowelizacji projektu wskazuje także dostarczenie nośnika na którym zapisane jest audiowizualna ostatnia wola, przy czym sąd spadku dokona oględzin nośnika i oceni jego prawdziwość spisaną następnie w protokole.

W obecnych przepisach Kodeksu Cywilnego, przy sporządzeniu testamentu ustnego, czyli jednego z rodzajów testamentu szczególnego,  wymagana jest obecność co najmniej trzech świadków. Zaproponowano, aby za pomocą nośnika, który zarejestruje ostatnią wolę spadkodawcy w przypadku wystąpienia nagłego niebezpieczeństwa, dopuszczono możliwość sporządzenia ustnego testamentu bez obecności świadków. Natomiast czy to rozwiązanie zostanie zaakceptowane przez praktyków? Jak wiadomo byłaby to jedyna możliwość o dokonaniu testamentu w sposób skuteczny. Zazwyczaj podróżuje się z osobami z kręgu bliskiego, a jak wiadomo świadkami zgodnie z treścią art. 957 § 1 Kodeksu Cywilnego nie mogą być  „małżonek tej osoby, jej krewni lub powinowaci pierwszego i drugiego stopnia oraz osoby pozostające z nią w stosunku przysposobienia.

Podsumowując, zgodnie z biegiem rozwoju technologii w obecnych czasach można było się domyślać, że to kwestia czasu aż powstaną dywagację nad wprowadzeniem wideotestamentów.


Źródło: Zaborskie Towarzystwo Naukowe

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zapraszamy na Koncert Noworoczny Powiatu Iławskiego. To będzie wieczór muzycznych wrażeń!

Zapraszamy na Koncert Noworoczny Powiatu Iławskiego. To będzie wieczór muzycznych wrażeń!

Zaczynamy Nowy Rok 2025 w rytmach muzyki! Młodzieżowa Orkiestra Dęta przy Zespole Szkół im. Bohaterów Września 1939 r. przygotowała dla Państwa niezapomniany wieczór pełen muzycznych wrażeń!



W programie Powiatowego Koncertu Noworocznego znajdą się  najpiękniejsze utwory klasyczne i noworoczne oraz zaskakujące aranżacje znanych melodii. Zacznijmy ten rok w wyjątkowej atmosferze! Dołączcie Państwo do nas i pozwólcie, aby muzyka wypełniła Wasze serca radością i nadzieją na 2025 rok.

KIEDY?

PONIEDZIAŁEK, 20 stycznia 2025 r., godz. 18:00

 GDZIE?

W Zespołu Szkół im. Bohaterów Września 1939 Roku w Iławie – mała sala gimnastyczna

Wstęp wolny

Organizatorem wydarzenia jest Powiatowy Młodzieżowy Dom Kultury przy Zespole Szkół im. Bohaterów Września 1939 r. w Iławie


Najnowsze wieści z Terenowego Punktu Paszportowego w Iławie. W 4 miesiące złożono 2203 wnioski o paszport!

Najnowsze wieści z Terenowego Punktu Paszportowego w Iławie. W 4 miesiące złożono 2203 wnioski o paszport!

Otwarty od 2 września 2024 r. Terenowy Punkt Paszportowy w Starostwie Powiatowym w Iławie bije kolejne rekordy.  W ciągu ostatnich czterech miesięcy

złożono 2203 wnioski o paszport! Wydano już 1632 dokumenty!

Korzystają z niego chętnie nie tylko mieszkańcy powiatu iławskiego, ale także nowomiejskiego, ostródzkiego, grudziądzkiego, brodnickiego. 

Dane tylko potwierdzają jak potrzebny był Terenowy Punkt Paszportowy w Iławie.

Przypominamy, punkt jest czynny od poniedziałku do piątku w godz. 8:00-15:00, z wyjątkiem środy kiedy to interesanci przyjmowani są od 9:00 do 16:50 (z czego chętnie korzystają traktując to jako duże ułatwienie dostępu do usług publicznych).

Zapraszamy!


nowe 134


WIĘCEJ INFORMACJI:

https://www.gov.pl/web/uw-warminsko-mazurski/informacje-aktualnosci

 

FELIETON: Czy Silversi zrezygnują ze sceny? O emocjach, wyzwaniach i korzyściach pracy seniorów

FELIETON: Czy Silversi zrezygnują ze sceny? O emocjach, wyzwaniach i korzyściach pracy seniorów

Fot. pixabay.com


Obraz pracującego seniora dawno temu zmienił się z powolnego pracownika po przejściach na osobę pełną doświadczenia, z której mądrości korzysta całe otoczenie. Dzisiejsi seniorzy, nazywani „Silversami”, to często osoby, które – pomimo upływających lat – mają mnóstwo energii i chęci, by wnieść coś wartościowego do świata zawodowego. Ale co tak naprawdę pcha ich do pozostania aktywnymi na rynku pracy?



Na to i wiele innych pytań postaram się odpowiedzieć w niniejszym felietonie. 😊

Motywacje seniorów. Dlaczego chcą pracować?

Przede wszystkim, motywy pracy seniorów są zróżnicowane, i trudno sprowadzić je do jednej przyczyny. Z badań i obserwacji wynika, że dla wielu to nie tylko kwestia finansowa, choć oczywiście emerytura nie zawsze pozwala na utrzymanie dawnego standardu życia. Często praca to także sposób na zachowanie aktywności fizycznej i umysłowej, a nawet na unikanie samotności, szczególnie jeśli bliscy mieszkają daleko lub pochłania ich własna praca.

Seniorzy, zwłaszcza ci po przejściu na emeryturę, często doświadczają „syndromu pustego dnia”. Przez lata mieli swoje rytuały i obowiązki, a emerytura nagle wypełnia ich dzień pustką, której trudno się pozbyć. Wiele osób w starszym wieku powrót do pracy postrzega jako poczucie misji i celowości.

Wspomniany już tutaj „syndrom pustego dnia” dla wielu seniorów jest momentem, w którym pojawia się potrzeba ponownego zdefiniowania swojej roli i wartości. Praca daje im szansę, by uciec od monotonii, jaka może pojawić się w wyniku zmniejszenia codziennych obowiązków. Powrót do aktywności zawodowej nie tylko wypełnia czas, lecz także pozwala na zachowanie tożsamości zawodowej i czerpanie satysfakcji z tego, że są nadal potrzebni. W ten sposób seniorzy utrzymują kontakty społeczne i zachowują witalność, co znacząco wpływa na ich poczucie własnej wartości i zadowolenie z życia. Po co ograniczać się do rutynowych spacerów i rozwiązywania krzyżówek, kiedy można być aktywnym członkiem społeczeństwa, zdobywać nowe umiejętności i cieszyć się relacjami zawodowymi?

Silversi na rynku pracy. Korzyści i wyzwania, które się z tym wiążą

Z perspektywy pracodawców, Silversi mają coś, czego młodsi koledzy z zespołu muszą się jeszcze nauczyć – umiejętność zarządzania sobą w pracy, rozwiniętą kulturę pracy oraz często szerszą perspektywę wynikającą z doświadczeń. Ponadto, Silversi bywają bardziej lojalni i mniej podatni na tzw. „job-hopping” – zmorę współczesnych pracodawców. Wiedza i praktyczne doświadczenie seniorów często okazują się bezcenne w sytuacjach wymagających rozwiązań opartych na wiedzy i praktyce.

Jednak pojawiają się również wyzwania. Seniorzy nie zawsze nadążają za tempem technologicznych zmian. Choć wielu z nich odnajduje się w cyfrowej rzeczywistości, część potrzebuje dodatkowego wsparcia, by opanować nowe narzędzia czy platformy komunikacyjne. Tu pojawia się zadanie dla pracodawców, by wprowadzić odpowiednie wsparcie, mentoring czy programy szkoleniowe dla osób starszych.

Przyśpieszone tempo rozwoju technologii bywa wyzwaniem dla seniorów, szczególnie gdy nowe narzędzia i platformy cyfrowe stają się kluczowe w pracy. Potrzeba dostępu do szkoleń i prostszych w obsłudze systemów jest dla nich kluczowa, aby mogli swobodnie korzystać z narzędzi takich jak komunikatory, oprogramowanie do zarządzania projektami czy portale wewnętrzne firm. Warto, aby pracodawcy inwestowali w dedykowane szkolenia i mentoring, które pozwolą seniorom na łagodne przyswajanie nowych technologii, bez poczucia przytłoczenia. Takie wsparcie to krok ku stworzeniu środowiska pracy otwartego na wielopokoleniowe zespoły.

Powrót do pracy. Czy zawsze przynosi radość?

Powrót na rynek pracy to czasem trudna decyzja, a niektóre osoby w starszym wieku spotykają się z wyzwaniami, które wpływają na ich motywację i komfort psychiczny. Dyskryminacja ze względu na wiek to wciąż problem. Stereotypy, że starsi pracownicy są mniej efektywni czy trudniejsi w adaptacji, mogą skutecznie ograniczać możliwości kariery. Pracodawcy powinni dążyć do przełamywania tych barier i rozwijania środowiska pracy przyjaznego dla wszystkich pokoleń.

Mamy tutaj do czynienia ze zjawiskiem, które jest określane jako ageizm (czyt. ejdżyzm). Jest to dyskryminacja i uprzedzenia względem osób w określonym wieku, najczęściej starszych. Przejawia się stereotypowymi przekonaniami, że osoby starsze są mniej sprawne, produktywne lub otwarte na nowe technologie. Ageizm może prowadzić do ograniczeń na rynku pracy, wykluczenia społecznego i marginalizacji seniorów, nawet gdy ich wiedza i doświadczenie są cenne. Przeciwdziałanie ageizmowi to tworzenie równościowego środowiska, w którym każdy, niezależnie od wieku, może aktywnie uczestniczyć w życiu zawodowym i społecznym.

Pomimo tych wyzwań, wielu Silversów odnajduje w pracy satysfakcję. W krajach rozwiniętych coraz częściej tworzone są miejsca pracy dedykowane specjalnie dla seniorów – z mniejszym stresem, elastycznym grafikiem i rolami, które odpowiadają ich możliwościom fizycznym i psychicznym.

Bo warto pamiętać o jednym – praca nie jest wyłącznie zajęciem zarobkowym!

Praca jako wartość sama w sobie

Na poziomie psychologicznym praca dla seniorów to sposób na pozostanie „obecnym” – wśród ludzi, w społeczności, na rynku. Bez pracy wielu czuje, że ich głos przestaje być słyszalny, a doświadczenie i wiedza, które zdobywali przez całe życie, stają się bezużyteczne. W rzeczywistości wielu Silversów dostrzega swoją pracę jako formę przekazywania wiedzy – mentoringu dla młodszych pokoleń. Takie podejście pozwala na stworzenie mostu międzypokoleniowego, z którego obie strony czerpią korzyści.

Wielu seniorów, mając stabilność finansową, wybiera pracę na pół etatu lub w formie konsultacji, co pozwala im zachować niezależność, jednocześnie przyczyniając się do rozwoju organizacji. Model ten może być szczególnie korzystny w branżach, gdzie deficyt kadrowy jest duży, jak w opiece zdrowotnej czy edukacji.

Aktywność zawodowa Silversów – w Polsce i innych państwach Unii Europejskiej

Aktywność zawodowa Silversów (osób 55+) w Polsce oraz innych krajach Unii Europejskiej systematycznie wzrasta. W Polsce wskaźnik zatrudnienia w grupie wiekowej 55 – 64 lata wynosił w 2023 roku 58,1 proc., choć jest on niższy niż unijna średnia wynosząca 63,9 proc. Trend ten odzwierciedla się również w innych państwach wspólnoty, gdzie starzenie się społeczeństw i niedobór pracowników skłaniają firmy do aktywizacji starszych grup wiekowych.

W krajach takich, jak Niemcy, Szwecja i Holandia, wskaźniki zatrudnienia w tej grupie są jeszcze wyższe. Dzieje się tak dzięki politykom, które wspierają starszych pracowników poprzez systemy szkoleń oraz elastyczne modele pracy. W znaczący sposób pomagają one Silversom odnaleźć się w dynamicznym, cyfrowym środowisku zawodowym.

Silversi w Polsce są postrzegani przez pracodawców jako lojalni i sumienni, a ich umiejętności komunikacyjne oraz zdolność do mentoringu mają znaczną wartość w kontekście budowania stabilnych i efektywnych zespołów. Z kolei sami seniorzy w Unii Europejskiej wskazują na znaczenie pracy jako czynnika utrzymującego ich aktywność oraz przeciwdziałającego wykluczeniu społecznemu.

Praca jako ścieżka do lepszego jutra

Nie jest tajemnicą, że społeczeństwo się starzeje, a liczba seniorów na rynku pracy będzie rosła. Ważne jest, by już dziś myśleć o tym, jak wspierać starszych pracowników i korzystać z ich wiedzy. Praca seniorów to nie tylko ich własna korzyść. Jest to potencjalna zmiana, jeśli nie ogromna szansa, dla całego społeczeństwa. Może ono bowiem czerpać z różnorodności wiekowej i doświadczeń zawodowo-społecznych, które bez wątpienia posiadają osoby starsze.

Dla wielu Silversów decyzja o kontynuacji pracy jest wyrazem ich charakteru i woli życia. Wciąż wiele osób, nawet na emeryturze, deklaruje, że praca nadaje ich życiu rytm, sens i poczucie przynależności. To doświadczenie pokazuje, że wiek to nie tylko liczba, ale również nieoceniony zasób, który może budować wartościowe przyszłościowe społeczności.

A jak Wy postrzegacie pracę seniorów? Czy wokół Was znajdują się Silversi? A może sami nimi jesteście? Jeżeli tak jest, to co „popycha” Was do dalszej aktywności zawodowej? Jakie wartości – poza finansowymi – ma dla Was praca? Co dzięki niej zyskujecie?

Czekam, jak zawsze, na Wasze maile – w tej i każdej innej sprawie. Możecie też zaproponować własne tematy, które dotyczą chociażby osób z niepełnosprawnościami, ludzi starszych czy młodzieży. 😊


Wojciech Kaniuka, wojciech.kaniuka@powiat-ilawski.pl

Rusza IV edycja Konkursu „Razem dla Seniorów”

Rusza IV edycja Konkursu „Razem dla Seniorów”

Konkurs „Razem dla Seniorów” został zainicjowany z okazji Światowego i Ogólnopolskiego Dnia Seniora 14 listopada 2021 r. i odbywa się pod Honorowym Patronatem Małżonki Prezydenta RP Agaty Kornhauser-Dudy. Inicjatywa ta promuje i nagradza najcenniejsze inicjatywy na rzecz seniorów realizowane przez osoby prywatne i instytucje na szczeblu lokalnym i ogólnopolskim, które pomagają seniorom w przezwyciężaniu codziennych trudności, propagują działania prozdrowotne oraz włączające osoby starsze do życia kulturalnego i społecznego. Tym samym Konkurs kształtuje odpowiednie postawy i zachęca do podejmowania aktywności na rzecz seniorów.



Zachęcamy do zgłaszania propozycji kandydatów zasługujących na uhonorowanie w  trzech wymienionych kategoriach:

  1. Młodzi Seniorom;
  2. Seniorzy Seniorom;
  3. Dla Seniorów

Brane pod uwagę są wszelkie działania o charakterze cyklicznym bądź jednorazowe podejmowane na rzecz seniorów.

Rekomendacje można przesyłać w terminie do 31 stycznia 2025 r. na adres Kancelarii; Prezydenta RP – ul. Wiejska 10 (00-902, Warszawa) z dopiskiem Konkurs „Razem dla Seniorów” lub na adres e-mail: dialog@prezydent.pl

Kandydaci powinni spełniać kryteria zawarte w Regulaminie Konkursu „Razem dla Seniorów”.


REGULAMIN W LINKU:

Regulamin Konkursu Razem dla Seniorów

oraz  wypełnić formularz zgłoszeniowy, wyrazić swoją zgodę na udział poprzez podpisanie oświadczenia kandydata, jak również złożyć oświadczenie dotyczące przetwarzania danych osobowych i wykorzystania wizerunku.


Informacje dotyczące Konkursu „Razem dla Seniorów” i jego wcześniejszych edycji, znajdują się na prezydenckiej stronie internetowej, pod adresem:

https://www.prezydent.pl/malzonka-prezydenta/inicjatywy/razem-dla–seniorow/

Wybudowano dodatkowy slip w Porcie Śródlądowym w Iławie

Wybudowano dodatkowy slip w Porcie Śródlądowym w Iławie

Zadanie pn. „Wykonanie dodatkowego slipu dla małych jednostek pływających  w Porcie Śródlądowym w Iławie” zostało zrealizowane w ramach przyznanej pomocy finansowej Samorządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego w konkursie „Małe granty na infrastrukturę sportową w województwie warmińsko-mazurskim w 2024 r.”



loga

Dotacja Województwa Warmińsko-Mazurskiego: 26 844,75 zł;

Wkład własny Powiatu Iławskiego: 26 844,75 zł.

Dodatkowy slip – pomost pływający służy do łatwego oraz bezpiecznego wodowania  i wyciągania na brzeg najmniejszych jednostek pływających. Plan budowy małego slipu jest odpowiedzią na apel nauczycieli i instruktorów Międzyszkolnego Ośrodka Sportowego  w Iławie (zwanego MOS), którzy prowadząc zajęcia żeglarskie dla dzieci i młodzieży zobowiązani są do zapewnienia podopiecznym bezpieczeństwa. Międzyszkolny Ośrodek Sportowy w Iławie powstał w 1958 r. przy miejscowym Liceum Ogólnokształcącym  im. Stefana Żeromskiego w Iławie. Organem prowadzącym MOS jest Powiat Iławski. Uczestnikami zajęć są dzieci i młodzież w wieku szkolnym. W ramach zdania wykonano slip w bezpośrednim sąsiedztwie hangaru, w którym przechowywane są łodzie przeznaczonego dla wychowanków MOS. Ograniczy to do minimum długość drogi transportu łodzi po nabrzeżu oraz wyeliminuje zagrożenia wynikające  z konieczności korzystania ze slipu razem z dużymi jednostkami oraz przemieszczania się w sąsiedztwie strefy pracy dźwigu. Dzięki realizacji przedmiotowego zadania poprawi się bezpieczeństwo dzieci i młodzieży w zakresie dostępności infrastruktury portowej i wysokiej jakości usług.

Parametry slipu:

– poszycie pomostu – stalowe kraty pomostowe;

– długość – 7,20 m;

– szerokość – 3,00 m;

– powierzchnia całkowita pomostu – 21,6 m2,

– rzędna nabrzeża w miejscu połączenia z pomostem – 100,55 m n.p.m;

– pochylenie podłużne pomostu – 5°-10°;

– zamocowany za pomocą przegubu do istniejącego nabrzeża.

Roboty budowlane zostały wykonane w terminie 19.11.2024 r. – 16.12.2024 r. przez Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „KAROS” H. Olchowski Sp.k. Koszt wykonania slipu o konstrukcji pomostu pływającego wyniósł 53 689,50 zł. Projekt stanowi kontynuację działań podjętych przez Powiat Iławski ze środków Funduszy Europejskich na lata 2007-2013, w efekcie których wybudowany został Port Śródlądowy i zagospodarowane zostały wschodnie brzegi Jezioraka.

slip 2

slip 3

Felieton: Udział w przestrzeni publicznej osób z niepełnosprawnością według jej prawoczłowieczego modelu

Felieton: Udział w przestrzeni publicznej osób z niepełnosprawnością według jej prawoczłowieczego modelu

Fot. pixabay.com


Do pełnego i niczym nieskrępowanego udziału w przestrzeni publicznej mają prawo także osoby z niepełnosprawnościami, o czym pisałem już w felietonie pt. „Na czym polega zasada równości i niedyskryminacji zawarta w Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami”,  w lipcu 2023 roku. Między innymi wymieniłem w nim cztery obszary życia, w których nie powinna mieć miejsca dyskryminacja ze względu na niepełnosprawność. Przypomnę, że chodziło mi wówczas o życie: polityczne, ekonomiczne, społeczne i kulturalne. W tej publikacji chciałbym się skupić na naszym udziale w sferach życia publicznego, do których bezpośrednio odnosi się Konwencja.



Przestrzeń publiczna odnosi się do obszaru, w którym wszyscy wspólnie uczestniczymy, komunikujemy się i korzystamy ze wspólnych zasobów. Może to obejmować różnorodne miejsca, takie jak ulice, place, parki, place publiczne, biblioteki, centra handlowe, czy też przestrzenie online, w których ludzie wymieniają się informacjami i komunikują się publicznie.

Musi ona wyróżniać się kilkoma kluczowymi cechami. Powinna być dostępna dla wszystkich członków społeczeństwa bez względu na ich status społeczny, rasę, płeć czy inne cechy. To miejsce, gdzie wszyscy ludzie mają równe prawo uczestnictwa. Komunikują się w nim ze sobą, wymieniają poglądy i doświadczenia. Może to obejmować zarówno komunikację werbalną, jak i niewerbalną.

Przestrzeń publiczna jest przeznaczona do wspólnego użytku i cieszenia się przez społeczeństwo. Mogą to być miejsca rekreacyjne, kulturalne, edukacyjne lub handlowe. Ważne jest też, aby była ona bezpieczna i zapewniała porządek. Obejmuje to aspekty związane z bezpieczeństwem fizycznym, jak i społecznym.

Ponadto powinna promować otwartość i tolerancję wobec różnorodności społecznej. Powinna być miejscem, w którym ludzie z różnych sfer mogą się spotykać i wzajemnie szanować. Odgrywa zatem istotną rolę w życiu społecznym, umożliwiając interakcję, wymianę idei, kulturę i wspólną społeczność. Współczesne społeczeństwa starają się rozwijać i utrzymywać przestrzenie publiczne, które sprzyjają integracji i aktywności społecznej oraz tworzeniu wspólnoty.

Do pełnego i niczym nieskrępowanego udziału w przestrzeni publicznej mają także osoby z niepełnosprawnościami, o czym pisałem już chociażby w felietonie Na czym polega zasada równości i niedyskryminacji zawarta w Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami z lipca 2023 roku. Między innymi wymieniłem w nim cztery obszary życia, w których nie powinna mieć miejsca dyskryminacja ze względu na niepełnosprawność. Przypomnę, że chodziło mi wówczas o życie: polityczne, ekonomiczne, społeczne i kulturalne. W tej publikacji chciałbym się skupić na naszym udziale w sferach życia publicznego, do których bezpośrednio odnosi się Konwencja.

Udział w życiu politycznym i publicznym

Artykuł 29. daje nam prawa polityczne i możliwość korzystania z nich w oparciu o zasadę równości z innymi osobami. Państwo musi nam zapewnić pełny i efektywny udział w życiu politycznym i publicznym, na równi z innymi osobami, który będzie odbywać się bezpośrednio lub pośrednio poprzez przedstawicieli, których sami wybierzemy.

Dotyczy to również korzystania z czynnego i biernego prawa wyborczego. Musi się to odbywać chociażby poprzez zapewnienie, że tryb głosowania oraz związane z nim urządzenia i materiały będą dla nas dostępne, odpowiednie i łatwe do zrozumienia, jak też zastosowania.

Jako osoby z niepełnosprawnościami mamy prawo do tajnego głosowania w wyborach i referendach publicznych. Możemy także kandydować na wybrane przez nas urzędy i je sprawować. Dotyczy to również pełnienia funkcji publicznych na wszystkich szczeblach rządzenia, co ma być możliwe – wszędzie tam, gdzie się da – dzięki ułatwieniu korzystania z nowych i wspomagających technologii. Zagwarantowana ma być nam także swoboda wyrażania woli jako wyborcy. Możemy zatem korzystać z pomocy wybranej przez nas osoby podczas głosowania, jak również skorzystać z innej jego formy, która jest powszechnie dostępna – np. z głosowania korespondencyjnego.

Opisywany w tym miejscu przepis Konwencji przyznaje także osobom z niepełnosprawnościami prawo do aktywnego promowania środowiska, w którym będziemy mogli w sposób pełny i efektywny uczestniczyć w kierowaniu sprawami publicznymi. Nie możemy być w tej aktywności w żaden sposób i w najmniejszym stopniu dyskryminowani. Na równi z innymi powinno się nas zachęcać do udziału w sprawach publicznych.

Jako przykład podawane są tutaj organizacje pozarządowe, w tym stowarzyszenia, które uczestniczą w życiu publicznym i politycznym na terenie naszego kraju, jak również partie polityczne, które mamy prawo tworzyć, wstępować do nich oraz nimi zarządzać. Jako osoby z niepełnosprawnościami mamy prawo do zakładania i przystępowania do organizacji, które będą nas reprezentowały na szczeblu międzynarodowym, krajowym, regionalnym i lokalnym.

Nasz udział w życiu kulturalnym, rekreacji, wypoczynku i sporcie

Na równi z innymi jako osoby z niepełnosprawnościami mamy prawo do udziału w życiu kulturalnym, a obowiązkiem państwa jest zapewnienie nam dostępu do materiałów w dziedzinie kultury w formach, które pozwolą w pełni z nich skorzystać. Musimy mieć dostęp w odpowiednich formach do programów telewizyjnych, teatru, filmów i innego rodzaju działalności kulturalnej. Dotyczy to także związanych z nią usług, jak choćby teatry, muzea, kina, biblioteki, usługi turystyczne, a także – na tyle, na ile jest to możliwe – zabytki i miejsca ważne dla kultury narodowej.

Wszystko to zostało zapisanie w trzydziestym artykule Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami, którego punkt drugi zobowiązuje państwo do podejmowania odpowiednich środków, których celem będzie zapewnienie nam możliwości rozwijania się i wykorzystywania potencjału twórczego, artystycznego i intelektualnego. Ma to przynieść korzyści nie tylko pojedynczym osobom, ale przede wszystkim wzbogacić całe społeczeństwo. Każdy bowiem może dać coś od siebie – bez względu na to, czy i z jakim rodzajem oraz stopniem niepełnosprawności żyje.

W oparciu o prawo międzynarodowe, państwo musi poprzez podjęcie odpowiednich środków zagwarantować nam, że przepisy, które chronią prawa autorskie nie będą nieuzasadnianą lub   dyskryminacyjną barierą, przez którą będziemy mieć utrudniony dostęp do materiałów w dziedzinie kultury. Tak samo, jak inni, mamy prawo do uznania naszej szczególnej tożsamości kulturowej i językowej. Dotyczy to także języków migowych i kultury osób z niepełnosprawnościami słuchu, jak również uzyskania odpowiedniego wsparcia w tym zakresie.

Aby – w oparciu o zasadę równości z innymi osobami – umożliwić nam udział w działalności rekreacyjnej, wypoczynkowej i sportowej, państwo musi podejmować odpowiednie środki, których zadaniem jest zachęcanie ludzi z niepełnosprawnościami, w możliwie najszerszym zakresie, do udziału (wraz z jego aktywnym popieraniem) w powszechnej działalności sportowej na wszystkich jej poziomach. Przy aktywnym wsparciu ze strony państwa musimy mieć zapewnioną możliwość organizacji i rozwoju w wyżej wymienionych aktywnościach, które biorą pod uwagę naszą niepełnosprawność.

W opisywanym tutaj przeze mnie artykule Konwencja przyznaje nam także prawo do odpowiedniego instruktażu, szkolenia i zasobów. Musimy mieć również zapewniony dostęp do miejsc uprawiania sportu, rekreacji i turystyki. Jeżeli natomiast chodzi o dzieci z niepełnosprawnościami, to – w oparciu o zasadę równości z innymi dziećmi – muszą mieć one zapewniony udział w zabawie, rekreacji, wypoczynku i działalności sportowej. Tego typu działalność musi zostać włączona w ramy systemu szkolnego. W „omawianym” przeze mnie tutaj obszarze obowiązkiem państwa jest także zapewnienie osobom z niepełnosprawnościami dostępu do usług, które są świadczone przez organizatorów działalności w zakresie rekreacji, turystyki, wypoczynku i sportu.

Udział osób z niepełnosprawnością w przestrzeni publicznej jest kluczowy dla budowania społeczeństwa opartego na zasadach równości, dostępności i inkluzji. Włączenie nas do życia społecznego, ekonomicznego i kulturalnego jest nie tylko kwestią sprawiedliwości społecznej, ale także przyczynia się do bogacenia różnorodności i wzmacniania społeczeństwa jako całości.

W wielu krajach – chociażby z uwagi na konieczność wdrażania i przestrzegania zapisów Konwencji ONZ – podejmowane są wysiłki w celu poprawy sytuacji osób z niepełnosprawnością w przestrzeni publicznej. Istnieje jednak wciąż wiele obszarów, gdzie nadal są potrzebne dalsze działania, aby stworzyć bardziej włączające społeczeństwo. Współpraca między rządem, organizacjami pozarządowymi, biznesem i społeczeństwem jest kluczowa dla osiągnięcia postępu w tej dziedzinie.

Jestem bardzo ciekawy, co sądzicie na ten temat. Jak udział w przestrzeni publicznej wygląda w Waszym przypadku lub/i w przypadku osób z niepełnosprawnościami, które znacie? Co jest tutaj największym wyzwaniem? Nieustająco czekam na maile od Was. 😊


Wojciech Kaniuka, wojciech.kaniuka@powiat-ilawski.pl