Fot. Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy, Arkadiusz Michalski
Bardzo miło nam poinformować, że zgłoszona przez Powiat Iławski budowa nowej siedziby Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Iławie została nominowana do Finału Ogólnopolskiego Konkursu pn. Modernizacja Roku &Budowa XXI wieku. Konkurs ma 28 – letnią tradycję i przeznaczony jest dla inwestorów, wykonawców oraz projektantów. O udział w rywalizacji ubiegają się także powiaty, urzędy miast, instytucje, deweloperzy.
Ogólnopolski Konkurs Modernizacja Roku & Budowa XXI w. odbywa się od 28 lat pod egidą Związku Powiatów Polskich, Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa, Instytutu Badawczego Dróg i Mostów, Izby Gospodarczej Wodociągi Polskie oraz Krajowego Stowarzyszenia Sołtysów. Patronat nad konkursem corocznie obejmuje Ministerstwo Edukacji i Nauki, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Sportu i Turystyki, Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego oraz Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych. Konkurs ma prestiżowy charakter, każdego roku podczas Gali, która odbywa się na Zamku Królewskim w Warszawie, wybierane są obiekty budowlane z całej Polski, o szczególnych walorach, najciekawsze, nowoczesne.
Jakie korzyści przypadają inwestorowi, którym w tym przypadku jest Powiat Iławski? Zgłoszony przez Powiat obiekt bierze udział w plebiscycie internetowym, ma indywidualną wizytówkę obiektu: opis, zdjęcia (po 3 zdjęcia obiektu przed, w trakcie, po zakończeniu inwestycji), posiada indywidualne konto uczestnika z historią zgłoszeń, jest promowany na stronie internetowej organizatora konkursu, otrzymuje nominację do Finału, jest również promowany w mediach społecznościowych organizatora. Już dziś na interaktywnej mapie Polski wraz z indywidualna wizytówką obiektu „I Etap 28. Edycja” można znaleźć nasz obiekt pn. „Budowa Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego wraz z centrum rehabilitacji w Iławie przy ul. Sucharskiego w Iławie”.
Co jest oceniane przez jury? Poziom rozwiązań architektonicznych i urbanistycznych, funkcjonalność, nowoczesność stosowanej technologii, jakość stosowanych materiałów – ich trwałość i estetyka oraz co szczególnie istotne dla powiatowego ośrodka, dostosowanie dla osób z niepełnosprawnościami.
Obiekt zgłoszony przez Powiat Iławski to wyczekiwana nowa siedziba Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego. To pierwsza nowa szkoła wzniesiona w Iławie po 1989 roku. To także największa i najważniejsza inwestycja ostatnich lat przeprowadzona przez Samorząd Powiatu Iławskiego, o wartości 24 108 335,66 zł. Ośrodek ma powierzchnię 6 319 m2 , dostosowany jest do kształcenia około 240 uczniów, w placówce zatrudnionych jest ponad 110 nauczycieli, specjalistów, pracowników administracji i obsługi. Jest to obiekt w pełni dostosowany do potrzeb uczniów z różnymi dysfunkcjami, pozbawiony barier architektonicznych, stwarzający bardzo dobre warunki do nauki i rehabilitacji. Uczniowie i nauczyciele mają do dyspozycji 30 profesjonalnie wyposażonych sal lekcyjnych, gabinety terapeutyczne (logopedyczne, psychologiczne, pedagogiczne), pomieszczenia rehabilitacyjne, salę doświadczania świata, pracownie zajęć praktycznych, salę gimnastyczną, bibliotekę z czytelnią. Na zewnątrz powstał ogród warzywno-owocowy, boisko o nawierzchni trawiastej. Wyposażony jest w nowoczesne instalacje elektryczne, teletechniczne i funkcjonalne.
Aktualnie realizowany jest Projekt „Akademia samodzielności”, współfinansowany ze środków PFRON. Podopieczni korzystają z mieszkania treningowego (na zdjęciu) przy ul. Wiejskiej we Iławie. Projekt potrwa do marca 2025 r.
Poznaliście już Wspomagane Społeczności Mieszkaniowe jako – może niedoskonałą, ale na pewno zmierzającą w dobrym kierunku – metodę dezinstytucjonalizacji, która jest jednym z podstawowych gwarantów niezależnego życia osób z niepełnosprawnościami. Należy uznać je za jedną z form mieszkalnictwa wspomaganego, ale także mieszkalnictwa treningowego. Na czym polegają te obie metody wsparcia niezależnego życia osób z niepełnosprawnościami? Co mają ze sobą wspólnego i jakie występują między nimi różnice? Sprawdźmy…
Mieszkalnictwo treningowe i mieszkalnictwo wspomagane to dwa różne podejścia do zapewnienia odpowiedniego wsparcia mieszkaniowego dla osób z niepełnosprawnościami.
Cechy wspólne mieszkalnictwa treningowego i wspomaganego
Z całą pewnością obie te formy wsparcia są adresowane do osób z niepełnosprawnościami. Priorytetem jest tutaj maksymalizacja niezależności. Celem jest rozwijanie umiejętności osobistych i codziennych, aby osoby z niepełnosprawnościami były jak najbardziej samodzielne. Niesłychanie istotne jest także indywidualne podejście – ważne są potrzeby, preferencje każdej osoby i dostosowane rozwiązania, które odpowiadają na jej unikalne wymagania. Czymś niezbędnym jest zapewnienie wsparcia i opieki. W obu przypadkach pracownicy oraz specjaliści są obecni, aby zapewnić mieszkańcom odpowiednie wsparcie, opiekę i instruktaż, w zależności od ich potrzeb. Poznaliście cechy wspólne mieszkań treningowych i wspomaganych. Nie byłoby sensu wyodrębniać ich, gdyby nie istniejące między nimi różnice. A występują one na kilku bardzo istotnych płaszczyznach. Jesteście ciekawi, jakie to płaszczyzny? Z całą pewnością warto je w tym miejscu przybliżyć.
Jakie są różnice między mieszkaniami wspomaganymi a treningowymi?
Należy zwrócić przede wszystkim uwagę na stopień samodzielności. Mieszkalnictwo treningowe jest bardziej intensywne i skoncentrowane na treningu, a także rozwijaniu naszych codziennych i społecznych umiejętności. Oferuje ono bardziej zaawansowane wsparcie, szczególnie dla osób, które potrzebują wzmocnienia w wielu obszarach życia. Z kolei mieszkalnictwo wspomagane mniej ingeruje w nasze codzienne życie, co pozwala nam na większą samodzielność. Zapewnia wsparcie w zakresie opieki i usług, ale zakłada większy stopień bycia samodzielnym, gdyż uznaje, że jako mieszkańcy jesteśmy zdolni do indywidualnego zarządzania wieloma aspektami życia. Ważna jest też struktura. Mieszkalnictwo treningowe oferuje nam intensywny program, którego celem jest rozwijanie naszych umiejętności i zdolności poprzez zorganizowane zajęcia, terapie i wsparcie. Często jest to tymczasowe rozwiązanie przygotowujące osoby z niepełnosprawnościami do życia w bardziej niezależnym otoczeniu, takim jak mieszkalnictwo wspomagane lub mieszkanie wspólnotowe. Musicie wiedzieć także, że mieszkalnictwo wspomagane jest bardziej elastyczną formą, która oferuje wsparcie w zależności od indywidualnych potrzeb. Osoby przebywające w mieszkaniu wspomaganym mogą mieć dostęp do różnych usług, takich jak wsparcie medyczne, pomoc w codziennych czynnościach, ale nie są poddane tak intensywnym programom treningowym. Kolejny aspekt to długość pobytu.
Mieszkania treningowe są najczęściej rozwiązaniem tymczasowym. Przebywa się w nich przez określony czas, aby zdobyć niezbędne umiejętności i przygotować się do bardziej samodzielnego życia. Mieszkania wspomagane to bardziej długoterminowe rozwiązanie. Osoby z niepełnosprawnościami mogą mieszkać tam na stałe lub przez długi czas, otrzymując odpowiednie wsparcie w codziennym życiu.
Jak funkcjonują mieszkania treningowe w praktyce
Od 1 czerwca do 20 sierpnia 2020 r. przebywałem w takim mieszkaniu – konkretnie w Akademii Życia i Samodzielności w Koninie, którą prowadzi Fundacja im. Doktora Piotra Janaszka PODAJ DALEJ. Było to dla mnie „rzucenie się na bardzo głęboką wodę”. Samodzielne jedzenie, przygotowywanie posiłków – sobie i wspólnych, pranie, sprzątanie, korzystanie z toalety etc. Musiałem także jeździć sam po zakupy. Były też dużo przyjemniejsze wyzwania, jak choćby napicie się kawy w kawiarence nad Wartą, zamówienie której przy głębokiej niepełnosprawności mowy – jak zapewne przyznacie – też już jest nie lada wyczynem, czy wręcz nałogowe kupowanie pączków z budyniem w pobliskiej cukierni. 😉
Niewyraźna mowa była ogromną barierą podczas wizyt lekarskich, które musiałem niestety kilka razy odbyć z powodu drobnej kontuzji palca. To także podróżowanie – również na organizowane poza Akademią zajęcia z aktywnej rehabilitacji. Jak sobie z tym radziłem? Trochę mówiąc, trochę pokazując… Patentem na samodzielną jazdę autobusem były dwie kartki papieru A4. Na jednej były wypisane godziny odjazdów, na drugiej natomiast następujące komunikaty: „Potrzebuję dojechać do szpitala przy ulicy Szpitalnej”, „Potrzebuję dojechać na Halę MOSIR” czy „Potrzebuję dojechać na ulicę Grunwaldzką”.
Przyznaję, że najbardziej nie lubiłem gotowania, a raz w tygodniu odpowiadałem za obiad – wymyślenie dania, kupienie produktów i nadzór nad wspólnym przygotowaniem posiłku. Każdy w Akademii miał swój dyżur sprzątania – w kuchni i łazience. Przez te trzy miesiące musiałem „zaprzyjaźnić się” z pralką i suszarką do ubrań. Oprócz aktywnej rehabilitacji, miałem ćwiczenia indywidualne, zajęcia w basenie (choć tutaj odczuwam pewien niedosyt – najpierw z powodu obostrzeń pandemicznych, a później kontuzji palca), zajęcia z neurologopedką, psycholożką czy doradcą zawodowym. Była także arte terapia, jak też wycieczki czy wspólne wypady do miasta, po którym często „włóczyłem się” także sam. Włożyłem w to dużo pracy i wysiłku, czasami też nerwów. To też jednak ludzie, sytuacje i momenty, które sprawiły, że po trzech latach swój pobyt w Akademii wspominam przede wszystkim pozytywnie.
Mieszkalnictwo treningowe i wspomagane w Powiecie Iławskim
Pełnomocnik Burmistrza Iławy ds. Osób Starszych i Niepełnosprawnych Monika Kowalska-Kastrau udostępniła mi informacje, z których wynika, że w Iławie działa „Akademia samodzielności” – projekt realizowany przez Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną, którego Koło działa w naszym mieście. Jest on skierowany do osób dorosłych, które żyją z niepełnosprawnościami sprzężonymi i niepełnosprawnością intelektualną. Mogą one dzięki temu przekonać się na czym polega bycie samodzielnym, a także rozwijać umiejętności niezbędne do codziennego życia. Taki trening mieszkaniowy, łączący w sobie odpowiednią terapię, opiekę i wsparcie, realizowany jest w formie sześciodniowych turnusów, w których udział biorą maksymalnie cztery osoby. Uczestników wspierają asystenci/trenerzy, którzy posiadają odpowiednie przygotowanie i predyspozycje osobowościowe. W projekcie uczestniczyć mogą mieszkańcy Powiatu Iławskiego, którzy mają skończone 18 lat oraz aktualne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.
Podczas sześciodniowych cyklicznych treningów mieszkaniowych (gdzie jedna osoba może uczestniczyć maksymalnie w 11 cyklach) odbywa się nauka planowania i robienia zakupów, gospodarowania finansami czy przygotowywania posiłków. Mieszkańcy także piorą, sprzątają, dbają o higienę osobistą i uczą się współżycia z grupie. Mogą w tym wszystkim liczyć na wsparcie trenerów/asystentów.Projekt w obecnej edycji jest współfinansowany ze środków PFRON i potrwa do marca 2025 r.
Piotr Heyda, asystent osobisty osób z niepełnosprawnościami i mediator sądowy, który pracował w tym mieszkaniu przez rok, za jego główną ideę uważa usamodzielnianie się jego mieszkańców. Według Piotra asystent w mieszkaniu treningowym staje się instruktorem życia codziennego. Najbardziej zaskoczył go brak podstawowych umiejętności samoobsługowych u uczestników – np. brak umiejętności obsługi pralki i zrobienia prania, umiejętności obsługi kuchenki czy nawet sprzątania i wykorzystania podstawowych sprzętów gospodarstwa domowego. A czy i kiedy kończy się samodzielność mieszkańców? Mój rozmówca uważa, że ma to miejsce, gdy związane z codziennym funkcjonowaniem zadanie przerasta możliwości uczestnika bądź jest dla niego zagrożeniem.
Obecnie w mieszkaniach treningowych pracuje Paweł Królikowski, który – podobnie jak Piotr – za ich główną ideę uważa samodzielność. Jak zauważa, uczestnicy w ciągu dnia korzystają z Warsztatu Terapii Zajęciowej, natomiast popołudniu zajmują się swoim gospodarstwem domowym, w którym nocują. Mój rozmówca czuje się tam przede wszystkim asystentem. Dodaje, iż „jednak codzienność jest tak bogata, że stajesz się też instruktorem, psychologiem, rozjemcą, przyjacielem…”. Według niego chodzi tutaj przede wszystkim o podmiotowość, autonomię i decyzyjność osoby przebywającej w takim mieszkaniu. I jak dalej podkreśla: „Trener/asystent jest wtedy dla niej kimś w rodzaju „protezy narządu ruchu”. Proszę wybaczyć, że brzmi to dość dziwacznie, ale takie porównanie chyba najlepiej obrazuje sytuację”.
Przyznam uczciwie, że z powyższym stwierdzeniem trudno mi jest się nie zgodzić. 😊
Podsumowując, zarówno mieszkalnictwo treningowe, jak i mieszkalnictwo wspomagane są ukierunkowane na zapewnienie wsparcia osobom z niepełnosprawnościami, jednak różnią się stopniem zaawansowania, intensywnością treningów, długością pobytu oraz stopniem samodzielności, jaki oferują mieszkańcom. Wybór między tymi modelami zależy od indywidualnych potrzeb i poziomu zdolności mieszkańca.
A Wy co sądzicie na ten temat? 😊 Macie jakieś związane z nim doświadczenia? Czekam – jak zawsze – na Wasze maile. 😊
Wojciech Kaniuka, wojciech.kaniuka@powiat-ilawski.pl
Zarząd Powiatu Iławskiego informuje, żedo 31 marca 2024 rokumożna składaćwnioski o nagrody za osiągnięcie wysokich wyników sportowych we współzawodnictwie międzynarodowym lub krajowym oraz w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury.
Wnioski o nagrody za osiągnięcie wysokich wyników sportowych we współzawodnictwie międzynarodowym lub krajowym z budżetu powiatu
Wnioski składać mogą:
1) dyrektorzy jednostek oświatowych prowadzonych przez Powiat Iławski,
2) kluby sportowe lub związki sportowe mające siedzibę na terenie powiatu iławskiego,
3) stowarzyszenia sportowe mające siedzibę na terenie powiatu iławskiego,
4) radni Rady Powiatu Iławskiego.
Nagrody mogą zostać przyznane:
1) zawodnikom za prezentowany przez nich poziom i wysokie wyniki sportowe w krajowym i międzynarodowym współzawodnictwie sportowym,
2) zawodnikom niepełnosprawnym, którzy osiągnęli wyniki sportowe w dyscyplinach
i konkurencjach sportowych organizowanych na szczeblu krajowym i międzynarodowym,
3) trenerom, których zawodnicy osiągnęli wysokie wyniki sportowe we współzawodnictwie
krajowym lub międzynarodowym za wkład pracy, działalność i zaangażowanie na rzecz
rozwoju kultury fizycznej i sportu w powiecie iławskim,
4) działaczom sportowym, których wkład jest istotny dla rozwoju sportu w powiecie iławskim.
Nagrodę za osiągnięcie wysokiego wyniku sportowego może otrzymać zawodnik lub trener zawodnika, który zamieszkuje na terenie powiatu iławskiego i godnie reprezentuje powiat iławski. Za osiągnięcie wysokich wyników sportowych we współzawodnictwie krajowym lub międzynarodowym przyjmuje się uzyskanie miejsca w finale lub w pierwszej dziesiątce zawodów.
Szczegółowe warunki, w tym wzory wniosków, określone są w uchwale Nr XLVII/360/18 Rady Powiatu Iławskiego z dnia 27 września 2018 r. w sprawie przyznawania nagród za osiągnięcie wysokich wyników sportowych we współzawodnictwie międzynarodowym lub krajowym.
Do wniosku należy dołączyć klauzulę informacyjną w związku z przetwarzaniem danych osobowych podpisaną przez wnioskodawcę oraz kandydata do nagrody.
Wnioski o nagrody w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury z budżetu powiatu
Wnioski składać mogą:
1) dyrektorzy jednostek oświatowych prowadzonych przez Powiat Iławski,
2) instytucje artystyczne i instytucje kultury mające siedzibę na terenie powiatu iławskiego,
3) organizacje pozarządowe, które statutowo zajmują się twórczością artystyczną,
upowszechnianiem i ochroną kultury, mające siedzibę na terenie powiatu iławskiego,
4) radni Rady Powiatu Iławskiego.
Pod uwagę będą brane osiągnięcia kandydata w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury:
1) podtrzymywanie twórczości ludowej – regionalnej,
2) kultywowanie folkloru lokalnego,
3) promowanie powiatu iławskiego w poezji, literaturze, malarstwie, rzeźbie, muzyce,
4) organizowanie spotkań kulturalnych,
5) promowanie kultury powiatu iławskiego,
6) edukację kulturalną dzieci i młodzieży,
7) ochronę kultury powiatu iławskiego,
8) istotne osiągnięcia na arenie międzynarodowej, ogólnopolskiej, regionalnej, lokalnej,
9) całokształt działalności.
Nagroda może być przyznana:
1) osobom fizycznym zamieszkującym na terenie powiatu iławskiego,
2) osobom prawnym i innym podmiotom, mającym siedzibę na terenie powiatu iławskiego.
Szczegółowe warunki, w tym wzór wniosku, określone są w uchwale Nr X/104/19 Rady Powiatu Iławskiego z dnia 26 września 2019 r. w sprawie określenia szczegółowych warunków i trybu przyznawania dorocznych nagród w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury.
Zbadaj się i zyskaj spokój ! LUX MED Diagnostyka zaprasza kobiety w wieku od 45 do 74 lat na bezpłatne badania mammograficzne w ramach Programu Profilaktyki Raka Piersi finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Mammografia jest najbardziej czułym i specyficznym badaniem w zwalczaniu raka piersi. Pozwala na wykrycie zmian, których nie można zaobserwować podczas samokontroli piersi. Wczesne wykrycie nowotworu umożliwia natychmiastowe, skuteczne leczenie i daje niemal 100 % gwarancję powrotu do zdrowia.
Panie w wieku od 45 do 74 lat mogą wykonać mammografię w programie:
– co24 miesiące, jeśli nie miały zdiagnozowanej wcześniej złośliwej zmiany nowotworowej w piersi
– co 12 miesięcy, jeśli zakończyły leczenie raka piersi i 5-letni proces monitorowania po zakończonym leczeniu
– co 12 miesięcy, jeśli po 5 latach od leczenia chirurgicznego raka piersi pozostają w trakcie uzupełniającej hormonoterapii (HT)
Wyłączone z programu są kobiety objęte „Opieką nad rodzinami wysokiego, dziedzicznie uwarunkowanego ryzyka zachorowania na raka piersi lub raka jajnika” lub „Kompleksową opieką onkologiczną nad świadczeniobiorcą z nowotworem piersi”. Przy określeniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia. Badanie w programie można wykonać w dowolnej lokalizacji, niezależnie od swojego miejsca zamieszkania i bez skierowania lekarskiego.
LUX MED zaprasza do mobilnej pracowni mammograficznej:
Iława – 6 marca w godzinach od 10.00 do 16.00 przy Centrum Turystyczno-Rekreacyjnym, ul. Biskupska 2
Badajmy się regularnie i dbajmy o swoje zdrowie. Mammografia jest najbardziej czułym i specyficznym badaniem w zwalczaniu raka piersi. Pozwala na wykrycie zmian, których nie można zaobserwować podczas samokontroli piersi. Wczesne wykrycie nowotworu umożliwia natychmiastowe, skuteczne leczenie i daje niemal 100 % gwarancję powrotu do zdrowia. W przypadku wykrycia nieprawidłowości udział w programie zapewnia szybką ścieżkę diagnostyki i leczenia, a dzięki stałemu monitoringowi usprawniamy kontakt z placówkami prowadzącymi dalszą diagnostykę i przyspieszamy ewentualne konieczne leczenie.
Rejestracja pod nr tel. 22 880 90 80 (*3)
W celu weryfikacji uprawnień do badania przed połączeniem telefonicznym prosimy przygotować dowód osobisty. Na badanie prosimy zabrać ze sobą zdjęcia lub płyty CD z poprzednich mammografii, o ile nie były one wykonane w pracowni LUX MED. Prosimy o stawienie się na badanie w czasie wyznaczonym podczas rejestracji.
Więcej informacji na temat mammografii, Programu Profilaktyki Raka Piersi i innych badaniach z zakresu diagnostyki obrazowej znajdziecie Państwo na stronie www.luxmed-diagnostyka.pl
Inauguracja Obchodów Roku Immanuela Kanta na Warmii i Mazurach odbyła się 25 stycznia, wziął w niej udział Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk (na zdjęciu). Samorząd powiatowy reprezentowała Anna Empel, Sekretarz Powiatu Iławskiego (Fot. Archiwum Państwowe w Olsztynie)
25 stycznia w siedzibie Archiwum Państwowego w Olsztynie zainaugurowane zostały obchody Roku Immanuela Kanta na Warmii i Mazurach. Powiat Iławski reprezentowała Sekretarz Powiatu Anna Empel, która podobnie jak inni zaproszeni goście, przedstawiła wstępny program obchodów powiatowych. W 2024 roku świętujemy 300. rocznicę urodzin słynnego filozofa z Królewca. Rok Immanuela Kanta został ustanowiony przez Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego, na wniosek Archiwum Państwowego w Olsztynie.
Decyzją Starosty Powiatu Iławskiego Bartosza Bielawskiego, Samorząd Powiatu Iławskiego zaangażował się w wojewódzkie obchody Roku Immanueala Kanta na Warmii i Mazurach. Wspólnie ze szkołami ponadpodstawowymi planuje ciekawy program dotyczący życia i pracy naukowej tego filozofa. Warto w tym miejscu dodać, że Immanuel Kant w młodości był nauczycielem domowym m.in. u majora Karla Friedricha von Hülsena w Jarnołtowie w gminie Małdyty. Natomiast podczas pisania pracy naukowej zatytułowanej „O ogniu” korzystał z księgozbioru w Zalewie. Kontakty ze środowiskiem intelektualnym Zalewa potwierdza Janusz Jasiński w pracy pt. „Między Prusami a Polską. Rozprawy i szkice z dziejów Warmii i Mazur w XVIII – XX wiei”, Olsztyn 2003 r. Obecność filozofa w Jarnołtowie upamiętniono tablicą pamiątkową, a w 2013 r. stanęła tam rzeźba, przedstawiająca filozofa, wykonana przez Ryszarda Ferenieca, rzeźbiarza, byłego mieszkańca tej miejscowości.
Powiat Iławski w porozumieniu ze szkołami ponadpodstawowymi – nauczycielami i uczniami, zaprezentował trzy pomysły, które będzie realizował w ciągu roku. W wiosennym wydaniu miesięcznika „Życia Powiatu Iławskiego” opublikowana będzie gazetka pn. „KANTÓWKA” Projekt gazety oraz materiały przygotuje społeczność uczniowska z Zespołu Szkół im. Bohaterów Września 1939 r. w Iławie, która jest pomysłodawcą przedsięwzięcia, przy wsparciu nauczycieli. Jesienią natomiast zrealizowane będą dwa kolejne pomysły. Panel dyskusyjny z udziałem młodzieży i zaproszonych gości, na temat imperatywu kategorycznego, zasady etycznej autorstwa Immanuela Kanta „Postępuj tylko według takiej maksymy, dzięki której możesz zarazem chcieć, żeby stała się powszechnym prawem”. Jest to pomysł Zespołu Szkół im. Ireny Kosmowskiej w Suszu. Natomiast wystawa wirtualna pt. „Miejsca w regionie związane z Kantem” to pomysł Zespołu Szkół Ogólnokształcących im. Stefana Żeromskiego w Iławie i będzie także realizowany jesienią tego roku. Wszystkie projekty są dedykowane mieszkańcom powiatu iławskiego, szczególnie młodzieży, która ma w programie nauczania przedmiot filozofia. Niemal każda placówka edukacyjna w powiecie będzie świętowała Rok Immanuela Kanta także w bardziej lokalnym gronie, organizując konkursy ortograficzne i plastyczne, wystawy stacjonarne oraz udostępniając zasoby bibliograficzne.
Inauguracja Obchodów Roku Immanuela Kanta na Warmii i Mazurach
W spotkaniu inaugurującym 25 stycznia wziął udział Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk. Dyrektor Pietrzyk podkreślił m.in. wyjątkowość i unikatowość zbiorów dotyczących Uniwersytetu Albrechta (Albertyny) w Królewcu, znajdujących się w zasobach Archiwum Państwowego w Olsztynie. W wydarzeniu wzięli udział również przedstawiciele władz województwa, władz samorządowych oraz reprezentanci instytucji społeczno-kulturalnych regionu. Podczas spotkania przybliżono ramowe założenia projektu obchodów 300. rocznicy urodzin Immanuela Kanta oraz zaprezentowano unikatowe materiały archiwalne związane z filozofem z Królewca. Bogaty program obchodów obejmie m.in.
warsztaty archiwalne poświęcone archiwaliom związanym z Uniwersytetem Albrechta,
trzy publikacje: edycję źródłową dotyczącą 200. rocznicy powstania Uniwersytetu Albrechta, wspomnienia Teodora Tripplina z pobytu w Królewcu w latach 30. XIX wieku oraz wznowienie pracy Kazimierza Ławrynowicza poświęconej dziejom Albertyny,
spotkania naukowe z cyklu “Kant i jego czasy”,
wystawę stacjonarną w przestrzeni miejskiej,
sympozjum naukowe.
Archiwum Państwowe w Olsztynie zaprezentowało również nową stronę internetową poświęconą postaci filozofa z Królewca. Na stronie znajdują się niezwykle cenne materiały z zasobu Archiwum Państwowego w Olsztynie, dokumentujące życie akademickie Uniwersytetu Albrechta w Królewcu w okresie życia i działalności Kanta. To obecnie ponad 350 skanów, którym towarzyszą opracowane indeksy oraz regesty.
Inauguracja Obchodów Roku Immanuela Kanta na Warmii i Mazurach odbyła się 25 stycznia, dyrektor Archiwum państwowego w Olsztynie prof. dr hab. Norbert Kasparek
Fot. Archiwum Państwowe w Olsztynie
IMMANUEL KANT A ZALEWO
Miasta z ich ulicami i domami znajdują się nie tylko w realnej przestrzeni, ale także duchowej. Tworzą ją związani z nimi ludzie, a także historia samych tych miejsc. Starając się taką historię duchową odtworzyć, można natknąć się na wiele interesujących powiązań i odniesień. Tak jest również w przypadku Zalewa. Asumptem do takich właśnie poszukiwań jest przedwojenna nazwa dróżki Philosophenweg (Droga Filozofów) w północnej części miasta. Obecnie jest to ulica Piaskowa. Spacerując tą drogą, położoną w mało uczęszczanej części miasta, można, kiedyś i obecnie, oderwać się na chwilę od codzienności oraz w ciszy i spokoju zastanowić się nad tajemnicami tego świata. Tak, jak robią to najpotężniejsze umysły, można zajmować się wtedy odwiecznymi dylematami, czy próbować rozwiązać mniejsze problemy i zagadki. Geneza nazwy i usytuowanie ścieżki mogą dostarczyć bodźców do medytacji. Bo być może stało się to za sprawą pewnego młodzieńca odwiedzającego Saalfeld (Zalewo – przyp. red) z pobliskiego Gross Arndorf (Jarnołtowo – przyp. red.), młodzieńca – który uznany został potem za jednego z największych filozofów wszechczasów – Immanuela Kanta (1724-1804). Droga łącząca ówczesne Zalewo z miejscem pobytu Kanta w Jarnołtowie mogła właśnie prowadzić przez Philosophenweg i dalej polami koło Bündken (obecnie Bądki – przyp. red.). (…) Immanuel Kant to światowej sławy filozof oświeceniowy, profesor logiki i metafizyki na królewieckim uniwersytecie. Jeden z najwybitniejszych reprezentantów oświecenia, twórca filozofii krytycznej. Niemal przez cztery lata przebywał w Jarnołtowie jako prywatny nauczyciel w miejscowym majątku majora Bernharda Friedricha von Hülsena od ok. około 1750 roku. Kant w Jarnołtowie nauczał synów właściciela majątku, ale zapewne pracował też nad przyszłą pracą magisterską (był to dzisiejszy odpowiednik dysertacji doktorskiej) „De Ignis” (O ogniu). O pobycie Kanta w Jarnołtowie wiemy niewiele. Niewątpliwie jednak utrzymywał kontakty ze znaną Szkołą Prowincjonalną w Zalewie, założoną w 1587 roku, jedną z trzech w Prusach (obok Tylży i Ełku), której absolwenci mogli się starać o przyjęcie na uniwersytet w Królewcu (założony przez księcia Albrechta w 1544 r.). Na nauczycieli szkół prowincjonalnych wybierani byli wyłącznie teolodzy o wysokich kwalifikacjach, a egzaminy dla nauczycieli były niezwykle trudne i skomplikowane. Można przypuszczać, że Kant, pracując kilka lat w Jarnołtowie, związał się ze środowiskiem intelektualnym Zalewa i niewątpliwie korzystał z zalewskich księgozbiorów.
Źródło: Towarzystwo Miłośników Ziemi Zalewskiej [Zapiski Zalewskie nr 56/2023]
