FELIETON. Jak budować pozytywne relacje w grupie rówieśniczej?

Kluczem do dobrych relacji jest dialog [Fot. pixabay.com]

Wiesz, że relacje z innymi to jedna z najważniejszych rzeczy, które kształtują nasze życie? Nieważne, czy chodzi o Twoją paczkę, klasę czy nawet grupę na Messengerze – umiejętność dogadywania się z ludźmi to klucz do tego, żeby życie było trochę łatwiejsze. Ale jak to zrobić, żeby konflikty nie zamieniały się w wielkie dramaty? No właśnie o tym „porozmawiamy” sobie w niniejszym felietonie.

Dlaczego relacje są ważne?

Pomyśl o swojej codzienności. Z kim spędzasz najwięcej czasu? Rodzina jest ważna, ale sporo godzin dziennie spędzasz z rówieśnikami – w szkole, na podwórku czy online. To w tych grupach uczysz się, jak współpracować, rozwiązywać problemy, a czasem po prostu dobrze się bawić. Fajne relacje sprawiają, że czujesz się pewniej i masz więcej energii do działania. Ale jeśli coś w grupie nie gra – ktoś, kogoś ignoruje, dokucza albo nie mówi wprost, co mu przeszkadza – to wtedy jest ciężko. Dlatego warto nauczyć się, jak budować pozytywne relacje i unikać większych konfliktów.

Jak budować dobre relacje w grupie?

Po pierwsze – bądź sobą, ale nie zapominaj o innych! Serio, nie musisz udawać kogoś, kim nie jesteś. Ludzie najlepiej czują się w towarzystwie osób, które są autentyczne. Ale uwaga – „bądź sobą” nie oznacza: „rób, co chcesz, nie patrząc na innych”. Warto czasem pomyśleć o tym, jak Twoje słowa czy zachowanie wpływają na innych.

Po drugie – słuchaj, a nie tylko mów. Zdarzyło Ci się, że ktoś Cię nie słuchał, a Ty miałaś/miałeś wrażenie, jakbyś gadała/gadał do ściany? No właśnie. Dlatego słuchanie jest takie ważne. Kiedy dajesz komuś szansę, żeby się wypowiedział, pokazujesz, że go szanujesz. A szacunek działa w dwie strony – jeśli Ty słuchasz innych, oni będą słuchać Ciebie.

Po trzecie – szanuj różnice. Każdy jest inny i to jest super. Może Twój kolega kocha gry, które Ty uważasz za nudne, albo koleżanka ma zupełnie inne zdanie na temat ulubionej muzyki. To, że ktoś jest inny, nie oznacza, że trzeba go unikać. Wręcz przeciwnie – różnorodność sprawia, że życie jest ciekawsze.

Po czwarte – pamiętaj, że wspólne cele zbliżają. Przypomnij sobie, jak fajnie jest coś robić razem – przygotować szkolny projekt, zorganizować wyjazd albo po prostu pograć w planszówki. Wspólne działania pomagają budować zaufanie i tworzą więź, która jest trudna do złamania.

Po piąte – co robić, gdy pojawia się konflikt? No dobrze, życie to nie bajka i czasem pojawiają się konflikty. I wiesz co? To normalne. Ważne jest to, jak sobie z nimi radzisz.

Jak możesz poradzić sobie z konfliktami?

Z całą pewnością nie możesz od razu zakładać, że ktoś chce Cię skrzywdzić. Często konflikty biorą się z nieporozumień. Może ktoś Cię źle zrozumiał albo Ty nie wyraziłaś/wyraziłeś się jasno. Zamiast od razu się obrażać, spróbuj porozmawiać i wyjaśnić sytuację. Mów o tym, co czujesz. Nie bój się powiedzieć: „Hej, poczułem się źle, kiedy powiedziałeś to i to”. Ważne, żeby mówić o swoich emocjach, a nie atakować drugą osobę. Zamiast: „Jesteś okropny!”, spróbuj: „Zrobiło mi się przykro, kiedy się ze mnie zaśmiałeś”. To zmienia całkowicie odbiór Twoich słów. Pamiętaj o tym, żeby przede wszystkim szukać rozwiązania, a nie winnego. Kiedy już obie strony powiedzą, co im leży na sercu, zastanówcie się, co można zrobić, żeby było lepiej. Kompromisy nie są łatwe, ale często są najlepszym wyjściem. I nie bój się poprosić o pomoc. Jeśli konflikt jest poważny i czujesz, że sami sobie z tym nie poradzicie, nie ma w tym nic złego, żeby poprosić o pomoc. Może to być nauczyciel, wychowawca albo ktoś, komu oboje ufacie. Nie zawsze jednak jest to takie proste, jakby się wydawało. Niektóre relacje mogą być dla Ciebie niesłychanie trudne do ogarnięcia. To, co na początku wydaje się fajne, z czasem może okazać się koszmarem. Nie jest tutaj moją rolą straszenie Ciebie. Chcę Ci tylko podpowiedzieć, co zrobić, gdy osoba, z którą weszłaś/wszedłeś w relacje, okazała się być tym człowiekiem, kontynuowanie znajomości z którym kosztuje Cię zbyt wiele…

Jak radzić sobie z toksycznymi relacjami?

Nie oszukujmy się – czasem zdarzają się osoby, które próbują rządzić grupą, manipulują innymi albo sprawiają, że ktoś czuje się źle. Jeśli widzisz takie zachowanie, pamiętaj, że masz prawo powiedzieć „stop”. Nie musisz akceptować toksycznych relacji tylko dlatego, że boisz się, co inni pomyślą. Szukaj osób, które Cię szanują i akceptują takim, jaką/jakim jesteś. Prawdziwi przyjaciele to ci, przy których czujesz się dobrze, a nie ci, którzy próbują Cię zmieniać na siłę. Czasami jednak bywa tak, że wina leży po Twojej stronie. Co wtedy?

Co, jeśli to Ty zawaliłaś/zawaliłeś?

Nie ma ludzi idealnych i każdemu zdarza się popełnić błąd. Najważniejsze to umieć się do tego przyznać. Powiedz „przepraszam” i spróbuj naprawić sytuację. Ludzie zazwyczaj doceniają szczerość i odwagę, żeby wziąć odpowiedzialność za swoje błędy. Zrozum, co poszło nie tak. Pierwszym krokiem jest zatrzymanie się i zastanowienie nad tym, co właściwie się wydarzyło. Dlaczego powiedziałaś/zrobiłeś coś, co mogło zranić kogoś innego? Czy był to brak zrozumienia sytuacji, emocje, które wzięły górę, czy może po prostu chwila nieuwagi? Analiza tego, co poszło nie tak, pomoże Ci lepiej radzić sobie w podobnych sytuacjach w przyszłości. Przyznaj się do błędu. To wcale nie jest łatwe, ale jest naprawdę ważne. Powiedzenie „Tak, to była moja wina” wymaga odwagi, ale jest też dowodem na to, że potrafisz wziąć odpowiedzialność za swoje czyny. I wiesz co? Ludzie to doceniają. Pamiętaj jednak, że przyznanie się do błędu to nie tylko słowa – to także gotowość do działania, żeby coś naprawić. Powiedz „przepraszam” i zrób to szczerze. Jeśli rzucisz „No sorry, no!”, to nie rozwiąże problemu – wręcz przeciwnie, może go pogłębić. Kiedy przepraszasz, zrób to z serca. Powiedz wprost, za co przepraszasz: „Przepraszam, że powiedziałem coś, co mogło Cię zranić.”; „Przepraszam, że nie dotrzymałam słowa i zawiodłam Twoje zaufanie”. Zapytaj, co możesz zrobić, żeby naprawić sytuację. Czasem samo „przepraszam” to za mało. Jeśli widzisz, że Twój błąd wpłynął na kogoś bardzo negatywnie, zapytaj, co możesz zrobić, żeby to naprawić. Może to będzie prosta rzecz, jak pomoc w czymś, albo po prostu rozmowa, która pozwoli odbudować zaufanie. I niesłychanie ważna rzecz – wyciągnij wnioski. Każdy błąd to lekcja. Zastanów się, co możesz zrobić, żeby podobna sytuacja się nie powtórzyła. Może musisz popracować nad kontrolą emocji? A może nauczyć się lepiej wyrażać swoje zdanie, żeby unikać nieporozumień? Wyciągnięcie wniosków to krok, który pozwoli Ci rozwijać się jako osoba. Daj czas drugiej osobie. Pamiętaj, że nie wszystko da się naprawić od razu. Czasem osoba, którą zraniłaś/zraniłeś, potrzebuje czasu, żeby ochłonąć i przemyśleć sytuację. Nie naciskaj, ale pokaż, że jesteś gotowa/gotów na rozmowę i zależy Ci na poprawie relacji. Nie bądź dla siebie zbyt surowa/surowy. Tak, zawaliłaś/zawaliłeś. Ale to nie koniec świata. Każdy popełnia błędy, bo jesteśmy tylko ludźmi. Ważne jest, żebyś nie trzymała/trzymał się tego w nieskończoność i nie rozmyślała/ rozmyślał ciągle o tym, co poszło nie tak. Napraw to, co możesz, przeproś, wyciągnij wnioski i idź dalej.

Dlaczego to takie ważne?

Przyznawanie się do błędów i szczere przepraszanie buduje coś, co jest bezcenne – zaufanie. Pokazujesz w ten sposób, że jesteś osobą, która potrafi wziąć odpowiedzialność za swoje czyny i naprawdę zależy jej na innych. A to coś, co w relacjach międzyludzkich jest nie do przecenienia. Więc kiedy coś pójdzie nie tak – nie panikuj. To, że coś zawaliłaś/zawaliłeś, nie oznacza, że relacja jest z góry skazana na porażkę. Wręcz przeciwnie – to może być początek czegoś jeszcze lepszego, jeśli tylko podejdziesz do tego z głową i sercem.

Szkoła – miejsce, gdzie uczysz się życia

Szkoła to nie tylko matematyka, polski czy biologia. To także miejsce, gdzie uczysz się życia – tego, jak rozmawiać z innymi, jak rozwiązywać problemy i jak współpracować w grupie. Wykorzystaj ten czas, żeby rozwijać te umiejętności. Relacje to coś, co budujesz przez całe życie. Nie zawsze będzie łatwo, ale każda sytuacja, nawet konflikt, to szansa na naukę. Pamiętaj, że nie jesteś sama/sam – wokół Ciebie są ludzie, którzy mogą Ci pomóc. A jeśli będziesz pracować nad sobą i swoimi relacjami, szybko zauważysz, że dogadywanie się z ludźmi jest prostsze, niż myślisz. A w ogóle – jak sobie z nimi radzisz?

Czekam na maila od Ciebie. 😊